مدیران سازمانها جهت اطلاع از وضعیت فعلی سازمان خود و اتخاذ تصمیمات با آگاهی بیشتر نسبت به شرایط آینده از امکانات هوش تجاری استفاده میکنند. هوش تجاری به شما این امکان را میدهد تا از دادههای ذخیره شده در سازمان که در طول زمان ایجاد شدهاند استفاده نمایید و از روندهای موجود در سازمان مطلع شوید و از طریق تحلیلهای مناسب در سازمان دانش ایجاد نموده و جهت بهبود وضعیت فعلی از این قابلیت استفاده نمایید.
بیشتر بدانید: هوش تجاری (BI) چیست؟
مفهوم هوش تجاری دامنهی گستردهای دارد و سازمانها برحسب نیاز خود از این ابزار استفاده میکنند. تحلیل روندها و ایجاد دانش فعالیتی تخصصی بوده و عموما دانشمندان داده این امور را انجام میدهند. در کنار تحلیلهای روندی میتوان از دادهها برای اطلاع از وضعیت موجود سازمان نیز بهره برد و این حوزه نیاز به دانش تخصصی بالایی ندارد و کارشناسان سازمان شما میتوانند از طریق ابزارهای هوش تجاری فعالیتهای تحلیل داده را انجام دهند. به این حوزه از هوش تجاری که بدون نیاز به دانش تخصصی بالا شما میتوانید تحلیلهای آماری روی دادههای آماری انجام دهید هوش تجاری سلف سرویس (Self Service BI) گفته میشود.
طبق تعریف موسسه گارتنر هوش تجاری سلف سرویس (Self-service business intelligence) : یعنی کاربر نهایی، گزارشها و تحلیلهای خود را به کمک ابزارهای مختلف طراحی کند و بسازد. (داخل یک معماری داده تأیید شده و پشتیبانی شده)
هوش تجاری سلف سرویس در کنار مفهوم هوش تجاری سنتی قابلیت مقایسه پیدا میکند و مفهوم واضحتری پیدا میکند. در هوش تجاری سنتی مدیران در سطوح مختلف سازمان نیازمند کارمندان و متخصصانی هستند که دادهها را از سطوح مختلف سازمان جمعآوری، تحلیل و به مدیریت گزارشهای درخواست شده را فراهم نمایند اما در مقابل این قابلیت میتوان از هوش تجاری سلف سرویس نیز در سازمان استفاده نمود. استفاده از هوش تجاری در این سطح نیاز به دانش تخصصی بالایی ندارد و کارشناسان داخلی با استفاده از ابزارهای مرتبط از جمله پاور بیآی میتوانند بدون داشتن تخصص بالا در زمینه تحلیلهای آماری، گزارشهای مدنظر خود را ایجاد و مشاهده نمایند.
در سالهای اخیر و با توسعهی کاربردهای دادهکاوی در سازمانها استفاده از هوش تجاری محبوبیت بیشتری پیدا کردهاست. با توجه به معرفی دو نوع هوش تجاری که رایج میباشد هر سازمان میتواند قابلیت مورد نیاز و مناسب خود را انتخاب نماید. عموما هوش تجاری سلف سرویس پاسخگوی اکثر نیازهای سازمانها میباشد.
مزایای هوش تجاری سلف سرویس
- کاهش هزینههای استفاده از هوش تجاری، بر خلاف گذشته هوش تجاری یک پروژه IT گرانقیمت نیست؛ بنابراین برای شرکتهای کوچک و متوسط نیز در دسترس خواهد بود
- عدم وابستگی کاربران تجاری به تیم IT، این مورد میتواند به معنی افزایش تعداد کاربران استفادهکننده از سیستم BI و همچنین آزادشدن منابع انسانی تیم IT برای تمرکز روی پروژههای و مهمتر باشد
- افزایش سرعت در گزارشگیری و تحلیل داده، در نتیجه سرعت تصمیمگیری در شرکت بالاتر رفته و بهرهوری، کارایی و انعطافپذیری آنها در مواجهه با شرایط بازار افزایش مییابد
- دادهمحوری در شرکتها، تعداد بیشتری از کارکنان به تحلیل داده و مزیتهای آن دسترسی خواهند داشت که میتواند حرکت به سمت یک سازمان دادهمحور را رقم بزند.
چالشهای هوش تجاری سلف سرویس
با توجه به نوپا بودن این شاخهی علمی کاربرد آن در سازمانهای مختلف با چالشهایی روبهرو است.
- امنیت اطلاعات و حریم خصوصی: عدم تعریف سطوح دسترسی در سازمان برای کاربرد ابزارهای هوش تجاری امنیت اطلاعات سازما نرا با چالش مواجهه می کند و قبل از پیادهسازی باید این مورد بررسی شوند.
- تحلیلها و گزارشهای اشتباه: ممکن است خطاهایی در حین آمادهسازی، فیلترکردن و یا تفسیر داده اتفاق که بیفتند. حاصل این اشتباهات یا خطاها تناقض در نتایج گزارشها و در نتیجه خطای تصمیمگیری است.
- استقرار کنترل نشده هوش تجاری: ایجاد دسترسی کنترل نشده به ابزار هوش تجاری در سازمان منجر به موازیکاری، استفاده از ابزارهای متفاوت، تناقض در اطلاعات و افزایش هزینههای استفاده از BI خواهد شد.
- عدمپذیرش راهکار هوش تجاری توسط پرسنل: کار با هوش تجاری به سطحی از مهارت و سواد داده نیاز دارد. درصورتیکه نرمافزار مورداستفاده برای کاربران بهینه نشده باشد یا آموزشهای لازم داده نشود استفاده از آن با مقاومت مواجه خواهد شد.
بعد از آشنایی با مفاهیم هوش تجاری و مزایا و چالشهای این حوزهی تخصصی میتوان در رابطه با فرایند بهکارگیری این ابزار در سازمان آگاهانه تصمیمگیری نمود. استفاده از این ابزار در کنار مزایای فراوان از جمله ایجاد دانش در سازمان و صرفه جوییهای زمانی مناسب در سازمان با مشکلاتی نیز همراه است که در این مقاله بررسی نمودیم. با توجه به منافع بسیاری که استفاده از هوش تجاری میتواند برای سازمان داشته باشد میتوان چالشها را بررسی و رفع نمود و از این ابزار مفید در سازمان استفاده نمود.